40 lat temu po raz pierwszy obradował Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”

„Kim jesteśmy i dokąd dążymy” to słowa stanowiące wstęp do uchwały programowej I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” i hasło przewodnie wystawy poświęconej 40. rocznicy tego wydarzenia. Wystawa, mieszcząca się w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej, została otwarta 27 października 2021 r.

IMGP7082

Wernisaż wystawy był okazją do spotkania dzisiejszych działaczy związkowych z uczestnikami tamtych wydarzeń. Po uroczystym otwarciu wystawy przez dyrektora Instytutu Dziedzictwa Solidarności Mateusza Smolanę głos zabrał Przewodniczący KK NSZZ „Solidarność” Piotr Duda zaznaczając, że Związek cały czas trwa w wartościach, które przyświecały ówczesnym delegatom. Przypomniał m.in. o tym, że obrady I Krajowego Zjazdu Delegatów poprzedziła Msza Święta, a na rozpoczęcie delegaci odśpiewali hymn narodowy.

Głos zabrał również Andrzej Gwiazda, uczestnik I KZD i jeden z bohaterów wystawy, dając świadectwo tamtych wydarzeń. „Zjazd był wykwitem demokracji z wszystkimi jej cechami. Zarówno tymi pozytywnymi, jak i negatywnymi” – powiedział Andrzej Gwiazda.

IMGP6987

Dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. dr hab. Mirosław Golon powiedział: „Rozmawiano o Polsce, o Solidarności, o wolności i o świecie”, podkreślając wątek wystosowania przez delegatów I KZD posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej. Zwrócił także uwagę, że istotą ruchu społecznego jakim była Solidarność w tamtym okresie była równość wobec praw nie tylko pracowniczych, ale również tych obywatelskich.

Janina Lewandowska kuratorka wystawy w swoim wystąpieniu zauważyła, że I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” był pierwszymi demokratycznymi wyborami, gdyż każdy z uczestników musiał przejść ścieżkę wyborczą od komisji zakładowej, aż po zdobycie mandatu delegata.

Wystawę stanowi dziesięć plansz ze zdjęciami oraz opisem wydarzeń jakie miały miejsce w hali „Olivia” wyeksponowanych w przestrzeni Sali BHP. Na planszach autorzy wystawy starali się zawrzeć całą istotę i historię I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”, wydarzenia, z którego stenogram zajął 3 tys. stron.

IMGP7084

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” nazywany jest pierwszym wolnym parlamentem w powojennej Polsce. Czas obrad był czasem dyskusji, niekiedy bardzo gorących sporów, które kończyły się demokratycznie podjętymi uchwałami. Zamykał on okres tworzenia struktur, władz i programu związku. W hali „Olivia” zebrało się niemal 900 delegatów wybranych przez członków regionalnych struktur NSZZ „Solidarność”. Obradowali oni łącznie kilkanaście dni, w dwóch turach: od 5 do 10 września oraz od 26 września do 7 października 1981 r. Zjazd spotkał się z ogromnym zainteresowaniem społeczeństwa, które oczekiwało recepty na wyjście z kryzysu gospodarczego, jak i wizji państwa, w którym obywatel odzyska swoje praw do samostanowienia, a Polska stanie się zdrowym, niezależnym i silnym organizmem. Uchwalony program przedstawiał koncepcję państwa dalece odbiegającą od wówczas funkcjonującej. Solidarność widziała Polskę jako państwo z systemem demokracji parlamentarnej i gospodarki rynkowej opartej na rachunku ekonomicznym przedsiębiorstw. Dwa miesiące później wprowadzono stan wojenny.

Wystawa otwarta jest dla zwiedzających od 28 października w godzinach od 10 do 18.

IMGP7049

Zdjęcia: M.Lewandowski

Sprawdź również

Można odejść na zawsze, by stale być blisko – ks. Jan Twardowski

Dzień Wszystkich Świętych, a po nim Zaduszki to czas jaki poświęcamy tym, którzy wyprzedzili nas …