Opinia Krajowej Sekcji Pożarnictwa do projektu nowelizacji rozporządzeń o badaniach okresowych i testach sprawności strażaków PSP

Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ SOLIDARNOŚĆ zaopiniowała negatywnie projekt rozporządzenia MSWiA zmieniający rozporządzenie w sprawie zakresu, trybu i częstotliwości przeprowadzania okresowych profilaktycznych badań lekarskich oraz okresowej oceny sprawności fizycznej strażaka Państwowej Straży Pożarnej

 Przedstawiamy uzasadnienie takiej decyzji:

Przedłożony projekt rozporządzenia MSWiA zmieniający rozporządzenie w sprawie zakresu, trybu i częstotliwości przeprowadzania okresowych profilaktycznych badań lekarskich oraz okresowej oceny sprawności fizycznej strażaka Państwowej Straży Pożarnej w części dotyczącej okresowych badań profilaktycznych, jest wysoce specjalistycznym, dlatego próba oceniania go w terminie trzydziestodniowym byłaby niewiarygodna. Dlatego też w tym zakresie Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ”Solidarność” zastrzega sobie możliwość zgłaszania w trybie oddzielnym ewentualnych wniosków korygujących powyższą część.

Należy przy tym zauważyć, że o ile przypadku części dotyczącej przeprowadzania testów sprawności zawarto zapis, iż wykonuje się je na służbie, to w przypadku części dotyczącej przeprowadzania badań zapisu takiego nie zawarto. Dlatego Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ”Solidarność” wnosi o zawarcie zapisu:

„Okresowe badania lekarskie przeprowadzane są w ramach czasu służby.”

W zakresie propozycji zmian dotyczących testów sprawnościowych oraz oceny okresowej sprawności fizycznej Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ”Solidarność” zgłasza następujące uwagi z powodów których niniejszy projekt uważa za nie do przyjęcia.

Spośród uwag natury ogólnej nasuwają się następujące:

1. Projekt usuwa możliwość powtórnego przystąpienia do badania sprawności fizycznej. Dotychczasowy przepis określa reguły przystąpienia do testu poprawkowego – w projekcie zapis ten zniknął. Podobnie projekt nie ustala reguł postępowania w przypadku usprawiedliwionej nieobecności strażaka podczas terminu ustalonego do przystąpienia do testu. Brak takich zapisów będzie powodował wiele odmiennych interpretacji a kwestie sporne będą niepotrzebnym przedmiotem rozpatrywania odwołań i skarg przez organy nadrzędne. Jasne określenie powyższych zasad pozwoli w sposób klarowny postępować jak również ograniczy do minimum kwestie sporne.

2. Projekt nastawiony jest na badanie sprawności fizycznej (w szczególności szybkości i zwinności) a w przypadku strażaków (już pełniących służbę) powinien bardziej być nakierowany na kwestie wytrzymałościowe;

3. Projekt nie został dostosowany do potrzeb wynikających z ustawy
   o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji,……, Państwowej Straży Pożarnej etc. … Z projektu wynika (§6 ust.1), że testy sprawności fizycznej mają wykonywać funkcjonariusze do 55 roku życia, w chwili kiedy funkcjonariusze zatrudnieni po 1 stycznia 2013r. dopiero po 55 roku życia będą mogli skorzystać ze wcześniejszej emerytury (pod warunkiem posiadania 25 lat służby). Dlatego też utrzymanie zapisów, które kwalifikują do koniecznej kontroli sprawności fizycznej  strażaków tylko do 55 roku życia jest nie do przyjęcia. Brak możliwości weryfikowania wartości sprawności fizycznej osób po 55 roku życia przy założeniu, że takie osoby będą pełniły również służbę (tym służbę liniową) doprowadza do niebezpieczeństwa braku wiedzy przełożonych o sprawności strażaków w służbie, którzy ukończyli 55 rok życia. Skutki takich decyzji mogą być bardzo wymierne (odszkodowania).

4. Niniejszy projekt nie respektuje zasad równouprawnienia płci i może być postrzegany jako dyskryminujący jedną z płci. Przedłożony projekt sugeruje upośledzenie kobiet względem mężczyzn, ponieważ dla kobiet stosuje się inne, preferencyjne oceny wydolności (ćwiczenia zamienne §4 ust.3). Jednocześnie kobiety – strażacy zgodnie z przepisami na równorzędnym stanowisku wykonują tą samą pracę (realizują te same zadania) za taką samą wartość uposażenia. Brak jest zatem przesłanek prawnych jak również merytorycznych do tego, by odmiennie oceniać sprawność fizyczną kobiet. Jest to niedopuszczalne wskazanie jakoby kobiety były słabsze i mogły spełniać niższe kryteria na tych samych stanowiskach co mężczyźni, przy realizowaniu tych samych zadań (szczególnie zadań ratowniczych) i z takim samym sprzętem ochrony indywidualnej (który dla każdego strażaka waży tyle samo).

5. Niniejszy projekt naraża na dodatkowe koszty jednostki organizacyjne PSP.
   W przypadku testów na czas wymiar 0,05 s. określa jeden wymiar punktowy. Żeby przeprowadzić tak dokładne pomiary należy posiadać (zakupić lub wynająć)  urządzenia do elektronicznego pomiaru czasu, ponieważ używanie stoperów ręcznych jest obarczone błędem i może wypaczyć wynik nawet
   o 1 sekundę (zatem dwudziestokrotność jednego punktu). Należy zatem zadać pytanie czy tak dokładny pomiar czasowy jest konieczny w przypadku testów które powinny weryfikować wydolność strażaka.Ponadto wiele jednostek organizacyjnych (zapewne większość) nie posiada własnych Sali gimnastycznych. Projektowane rozporządzenie, będzie wymuszało ponoszenie dodatkowych kosztów w celu wynajęcia sali gimnastycznej.

6. W przypadku ćwiczenia zwanego potocznie „KOPERTĄ” należy zauważyć,
   że preferuje ono osoby niskie i zwinne, co można uznać za pewną nierówność przy samym jego stosowaniu w przypadku osób różnego wzrostu i różnego wieku. Należy również zwrócić uwagę, że stosowanie tyczek stacjonarnych jest rozwiązaniem zarzucanym jako niebezpieczne i fałszujące wynik. W przypadku obiektów zamkniętych powinno stosować się tzw. „pachołki” a w terenie otwartym można zamiennie stosować tyczki uchylne. Oczywiście takie rozwiązanie powoduje dodatkowe koszty dla jednostek organizacyjnych PSP.

Ponadto należy zauważyć, że zaproponowane ćwiczenia (część z nich np. „beep-test”) są ściągnięte z testów o nazwie EUROFIT, natomiast metodologia oceniana jest dopasowana do koncepcji projektodawcy. Takie połączenie jest niedopuszczalne ponieważ nie pozwoli w sposób rzetelny ocenić sprawności testowanego zawodnika. Wykorzystanie metod testowych opracowanych w systemie EUROFIT daje właściwą ocenę przy wykorzystaniu kompletnym tych testów tj. przy wykorzystaniu metod badawczych, ocennych i porównawczych. W innym przypadku pojedyncze elementy staja się bezwartościowe.

Skoro projektodawca chce korzystać z testu EUROFIT to system i kryteria oceniania poszczególnych konkurencji powinny a nawet muszą być w stanie nie zmienionym zaczerpnięte ze źródła.

Poniżej oryginał pisma z podpisem:

OPINIA BADANIA I TEST SPRAWNOŚCI